Zagadnienia do przygotowania

Elektryczność

Zjawiska elektryczne wokół nas.

Elektryzowanie.

 Oddziaływanie ładunków elektrycznych.

 Przewodniki i izolatory.

Pole elektryczne- linie pola, ruch ładunków w polu elektrycznym.

Baterie i akumulatory.

Prąd elektryczny w gazach i w przewodnikach.

Pomiar natężenia i napięcia.

Prawo Ohma.

Nadprzewodnictwo.

 Łączenie oporów.

Piezoefekt, termoelektryczność, elektroliza.

Jak zobaczyć atomy mierząc prąd elektryczny?

 

 

 Magnetyzm

Magnesy stałe.

 Linie pola magnetycznego.

Pole magnetyczne Ziemi.

Doświadczenie Oersteda.

 Elektromagnes.

 Ferromagnetyzm.

Przewodnik z prądem w polu magnetycznym – siła Lorentza.

Indukcja elektromagnetyczna – prawo Faradaya.

Prąd zmienny – transformator.

Silniki i prądnice.

 

 

 

ZAGADNIENIA DO SPRAWDZIANU

PRĄD ELEKTRYCZNY

1.Prąd elektryczny w metalach. Napięcie elektryczne.

• Opisać przepływ prądu w przewodnikach, jako ruch elektronów swobodnych,
• Co to jest napięcie elektryczne,
• Jaka jest jednostka napięcia,
• Jakim przyrządem mierzymy napięcie i jak włączamy go do obwodu elektrycznego,
• Wymienić i opisać skutki przepływu prądu elektrycznego.

2. Źródła napięcia. Obwód elektryczny.

• Wymienić źródła napięcia: ogniwo, akumulator, prądnica,
• Zbudować najprostszy obwód składający się z ogniwa, żarówki (lub opornika) i wyłącznika,
• Narysować schemat najprostszego obwodu, posługując się symbolami elementów wchodzących w jego skład
• Wskazać kierunek przepływu elektronów w obwodzie i umowny kierunek prądu,
• Zmierzyć napięcie na żarówce (oporniku),

3. Natężenie prądu.

• Obliczyć natężenie prądu ze wzoru    I=q/t,
• Podać jednostkę natężenia prądu,
• Zbudować najprostszy obwód prądu i zmierzyć natężenie prądu w tym obwodzie,
• Wyjaśnić proporcjonalność ładunku q i czasu t,
• Obliczyć każdą wielkość ze wzoru   I=q/t,
• Przeliczać jednostki ładunku (1C, 1Ah, 1As),

4. Prawo Ohma. Opór elektryczny.

• Podać zależność wyrażoną przez prawo Ohma,
• Obliczyć opór przewodnika na podstawie wzoru   R=U/I,
• Podać jednostkę oporu,
• Wykazać doświadczalnie proporcjonalność natężenia do napięcia i zdefiniować opór elektryczny przewodnika,
• Obliczyć wszystkie wielkości ze wzoru   R=U/I.

5. Doświadczalne badanie połączenia szeregowego i równoległego.

• Zbudować obwód elektryczny według podanego schematu,
• Zmierzyć natężenie prądu w różnych miejscach obwodu, w którym odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle,
• Zmierzyć napięcie na odbiornikach wchodzących w skład obwodu, gdy odbiorniki są połączone szeregowo lub równolegle,
• Wykazać, że w łączeniu szeregowym natężenie prądu jest takie samo w każdym punkcie obwodu, a w łączeniu równoległym natężenia prądu w poszczególnych gałęziach sumują się,
• Wykazać, że w łączeniu równoległym napięcia na każdym odbiorniku są takie same, a w łączeniu szeregowym sumują się,
• Na podstawie doświadczenia wywnioskować  w jaki sposób połączone są odbiorniki w sieci domowej.

6. Praca i moc prądu elektrycznego.

• Odczytać z tabliczki znamionowej dane odbiornika,
• Odczytać zużytą energię elektryczną na liczniku,
• Obliczyć pracę prądu elektrycznego ze wzoru    W=UIt,
• Obliczyć moc prądu ze wzoru   P=UI,
• Podać jednostki pracy oraz mocy prądu i przeliczać je,
• podać przykłady pracy wykonanej przez prąd elektryczny,
• obliczyć każdą z wielkości występujących we wzorach:   W=UIt,   W=U²R/t,   W=I²Rt,
• opisać przemiany energii elektrycznej w grzałce, silniku odkurzacza, żarówce,
• wyjaśnić rolę bezpiecznika w obwodzie elektrycznym.

7. Wyznaczanie oporu i mocy żarówki.

• Wyznaczyć opór elektryczny żarówki (lub opornika) przez pomiar napięcia i natężenia prądu,
• Wyznaczyć moc żarówki,
• Opisać doświadczalne wyznaczanie oporu elektrycznego żarówki oraz jej mocy,
• Zaokrąglić wynik pomiaru pośredniego do trzech cyfr znaczących.

8. Zmiana energii elektrycznej w inne formy energii. Wyznaczanie ciepła właściwego wody za pomocą czajnika elektrycznego.

• Wykonać pomiary masy wody, temperatury i czasu ogrzewania wody,
• Odczytać moc z tablicy znamionowej czajnika,
• Podać rodzaj energii, w jaki zmienia się w tym doświadczeniu energia elektryczna,
• Wyjaśnić sposób dochodzenia do wzoru   c_w=Pt/m∆T,
• Wykonać obliczenia,
• Zaokrąglić wynik do trzech cyfr znaczących.

POWODZENIA J

 

 

 

 

 

ZAGADNIENIA DO SPRAWDZIANU

O ELEKTRYCZNOŚCI STATYCZNEJ

1. Elektryzowanie przez tarcie.

• opisać budowę atomu i jego składniki,
• naelektryzować ciało przez potarcie,
• wskazać w otoczeniu zjawiska elektryzowania przez potarcie,
• określić jednostkę ładunku (1C)jako wielokrotność ładunku elementarnego,
• wyjaśnić elektryzowanie przez tarcie (przeanalizować przepływ elektronów).

2.  Wzajemne oddziaływanie ciał naelektryzowanych.

• Zbadać doświadczalnie oddziaływanie między ciałami naelektryzowanymi przez tarcie i sformułować wnioski,
• Wyjaśnić pojęcie „jon”,
• Opisać budowę krystaliczną soli kuchennej,
• Wyjaśnić oddziaływania na odległość ciał naelektryzowanych, posługując się pojęciem pola elektrostatycznego.

3. Przewodniki i izolatory.

• Podać przykłady przewodników i izolatorów,
• Opisać budowę przewodników i izolatorów (rola elektronów swobodnych),
• Wyjaśnić jak rozmieszczony jest, uzyskany na skutek naelektryzowania, ładunek w przewodniku, a jak w izolatorze,
• Wyjaśnić elektryzowanie przez indukcję.

4. Elektryzowanie przez dotyk. Zasada zachowania ładunku.

• Naelektryzować ciało przez zetknięcie go z innym ciałem naelektryzowanym,
• Przeanalizować przepływ ładunków podczas elektryzowania przez dotyk, stosując zasadę zachowania ładunku,
• Opisać mechanizm zobojętniania ciał naelektryzowanych (metali i izolatorów),
• Wyjaśnić uziemienie ciał.

 

POWODZENIA!

 

ooofdszcfafcsvdrreyyrdgbdgvdergg oppjnjnb  op3''

opvhbjnkm,mu i jego składniki,opisać budowę

ZAGADNIENIA DO SPRAWDZIANU

DRGANIA I FALE SPRĘŻYSTE

1. Ruch drgający.

• wskazać w otoczeniu przykłady ciał wykonujących ruch drgający,
• podać znaczenie pojęć: położenie równowagi, wychylenie, amplituda, okres, częstotliwość,
• odczytać amplitudę i okres z wykresu x(t) dla drgającego ciała,
• opisać przykład drgań tłumionych i wymuszonych.

2. Wahadło. Wyznaczanie okresu i częstotliwości drgań.

• opisać ruch wahadła i ciężarka na sprężynie oraz przeanalizować przemiany energii w tych ruchach,
• doświadczalnie wyznaczyć okres i częstotliwość drgań wahadła i ciężarka na sprężynie,
• opisać zjawisko izochronizmu wahadła,
• opisać ruch wahadła przy wykorzystaniu II zasady dynamiki Newtona.

3. Fale sprężyste poprzeczne i podłużne.

• zademonstrować falę poprzeczną i podłużną,
• podać różnice między tymi falami,
• posługiwać się pojęciami długości fali, szybkości rozchodzenia się fali, kierunku rozchodzenia się fali,
• opisać mechanizm przekazywania drgań jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fali na napiętej linie i fal dźwiękowych w powietrzu,
• stosowć wzory na długość fali,
• uzasadnić, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić w ciałach stałych, cieczach i gazach, w fale poprzeczne tylko w ciałach stałych.

4. Dźwięki i wielkości, które je opisują. Badanie związku częstotliwości drgań z wysokością dźwięku.

• opisać mechanizm wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych,
• wymienić od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku,
• podać z jaką szybkością porusza się fala dźwiękowa w powietrzu,
• opisać doświadczalne badanie związku częstotliwości drgań źródła z wysokością dźwięku,
• podać cechy fali dźwiękowej (częstotliwość 16 Hz - 20000 Hz, fala podłużna).

5. Ultradźwięki i infradźwięki.

• wyjaśnić, co nazywamy ultradźwiękami i infradźwiękami,
• opisaćwystępowanie w przyrodzie i zastosowania infradźwięków i ultradźwięków (np. w medycynie).

POWODZENIA!

 

ZAGADNIENIA DO SPRAWDZIANU

PRZEMIANY ENERGII W ZJAWISKACH CIEPLNYCH

1. Zmiana energii wewnętrznej przez wykonanie pracy:

• Wymienić składniki energii wewnętrznej,
• Podać przykłady, w których na skutek wykonania pracy wzrosła energia wewnętrzna ciała,
• Wyjaśnić, dlaczego podczas ruchu z tarciem nie jest spełniona zasada zachowania energii mechanicznej,
• Wyjaśnić, dlaczego przyrost temperatury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnętrznej.

2. Cieplny przepływ energii. Rola izolacji cieplnej:

• Opisać przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej temperaturze do ciała o niższej temperaturze, następujący przy zetknięciu tych ciał,
• Podać przykłady przewodników i izolatorów cieplnych,
• Opisać rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym,
• Wykorzystując model budowy materii, wyjaśnić zjawisko przewodzenia ciepła,
• Sformułować pierwszą zasadę termodynamiki.

3. Zjawisko konwekcji:

• Podać przykłady występowania konwekcji w przyrodzie,
• Wyjaśnić zjawisko konwekcji,
• Uzasadnić, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję,
• Opisać znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powietrza w mieszkaniach.

4. Ciepło właściwe:

• Opisać proporcjonalność ilości dostarczonego ciepła do masy ogrzewanego ciała i przyrostu jego temperatury,
• Zdefiniować ciepło właściwe substancji,
• Odczytać z tabeli wartości ciepła właściwego,
• Zanalizować znaczenie dla przyrody dużej wartości ciepła właściwego wody,
• Obliczyć ciepło właściwe na podstawie wzoru c_w=Q/m∆T,
• Obliczyć każdą wielkość ze wzoru c_w=Q/m∆T,
• Wyjaśnić sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego,
• Sporządzić bilans cieplny dla wody i obliczyć szukaną wielkość,
• Opisać zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy.

5. Przemiany ciepła podczas topnienia. Wyznaczanie ciepła topnienia lodu:

• Opisać zjawisko topnienia (stałość temperatury, zmiany energii wewnętrznej topniejących ciał),
• Podać przykład znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła topnienia lodu,
• Opisać proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła w temperaturze topnienia do masy ciała, które chcemy stopić,
• Odczytać z tabeli temperaturę topnienia i ciepło topnienia,
• Wyjaśnić, dlaczego podczas topnienia i krzepnięcia temperatura pozostaje stała, mimo zmiany energii wewnętrznej,
• Na podstawie proporcjonalności Q i m zdefiniować ciepło topnienia substancji,
• Obliczyć każdą wielkość ze wzoru Q=mc_t,
• Wyjaśnić sens fizyczny pojęcia ciepła topnienia,
• Doświadczalnie wyznaczyć ciepło topnienia lodu.

6. Przemiany energii podczas parowania i skraplania:

• Zanalizować (energetycznie) zjawisko parowania i wrzenia,
• Opisać zależność szybkości parowania od temperatury,
• Opisać proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła od masy cieczy zamienianej w parę,
• Odczytać z tabeli temperaturę wrzenia i ciepło parowania,
• Podać przykłady znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła parowania wody,
• Opisać zależność temperatury wrzenia od zewnętrznego ciśnienia,
• Na podstawie proporcjonalności Q i m zdefiniować ciepło parowania,
• Obliczyć każdą wielkość ze wzoru Q=mc_p,
• Wyjaśnić sens fizyczny pojęcia ciepła parowania,
• Opisać zasadę działania chłodziarki.

 

7. Powodzenia !

 

 

Zagadnienia do sprawdzianu „Praca, Moc, energia”.

1. Przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym.
2. Warunki konieczne do tego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca.
3. Obliczanie pracy ze wzoru W=Fs.
4. Jednostka pracy.
5. Sporządzanie wykresu zależności W(s) oraz F(s), odczytywanie i obliczanie pracy na podstawie tych wykresów.
6. Wyrażanie jednostki pracy.
7. Ograniczenia stosowalności wzoru W=Fs
8. Przekształcanie wzoru i obliczanie każdej z wielkości we wzorze W=Fs.
9. Co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą?
10. Przykłady urządzeń pracujących z różną mocą.
11. Jaki jest sens fizyczny pojęcia mocy?
12. Obliczanie mocy ze wzoru P=W/t
13. Podanie jednostek mocy i przeliczanie ich.
14. Obliczanie każdej z wielkości występujących we wzorze P=W/t
15. Obliczanie mocy na podstawie wykresu zależności W(t).
16. Przykłady energii występującej w przyrodzie i sposoby jej wykorzystania.
17. Co to znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną?
18. Co oznacza pojęcie układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza układu?
19. Co oznacza związek ∆E=W_z.
20. Przykłady ciał posiadających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną.
21. Jakie czynności należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała.
22. Obliczanie energii potencjalnej ze wzoru E=mgh i kinetycznej ze wzoru E=mv²/2.
23. Obliczanie energii potencjalnej względem dowolnie wybranego poziomu zerowego.
24. Przykłady przemiany energii potencjalnej w kinetyczną i na odwrót, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej.
25. Stosowanie zasady zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych.
26. Wyjaśnienie i obliczanie sprawności urządzenia mechanicznego.
27. Zasada działania dźwigni dwustronnej.
28. Warunek równowagi dźwigni dwustronnej.
29. Doświadczalne wyznaczanie nieznanej masy za pomocą dźwigni dwustronnej, linijki i ciała o znanej masie.
30. Opisanie zasad działania bloku nieruchomego i kołowrotu.
31. W jaki sposób maszyny proste ułatwiają nam wykonywanie pracy?